دومین زمزمه از مناجات‌های پرفروغ «خمس عشر»، مناجات الشاکین است. شکایتی که نه از خلق، که از خویشتن است. نه از رنج‌های دنیا، که از قرب به معبود. در این مناجات روح‌نواز، حضرت زین‌العابدین (علیه السلام) با دلی گریان و زبانی سوخته، رو به حضرت حق می‌آورد و شکایت می‌برد. اما نه از زخم شمشیر و نه از جور دشمن، بلکه از تیرگی نفس، وسوسه‌های شیطان، و سختی و قساوت بیماری که راه عبودیت را تاریک وسخت می‌سازد.
امام در این مناجات، نقشه راهی ترسیم می‌کند برای آنان که در طلب وصالند و در کشش میان فطرت پاک و درون‌گرفتار آمده‌اند. صدای او، صدای روحی است که از حجاب‌های ظلمانی گلایه می‌کند و به امید رحمت بیکران الهی، دست تمنّا بر آستان ربوبی دراز می‌نماید.
این مناجات عظیم القدر، با بیانی عرفانی و نگاهی اخلاقی، در محضر استاد گرانقدر، حضرت آیت الله رمضانی، تدریس می شود. ایشان با نگاهی ژرف به لطایف معنوی و نکات دقیق معرفتی، پرده از اسرار این شکایت عاشقانه برمی‌دارند و جان‌های مشتاق را با زمزمه سوزان امامِ عارفان، به سیر در وادی بندگی و سلوک الهی دعوت می‌کنند.
- مقدمه های بر مناجات الشاکین
- جایگاه مناجات در سلوک عرفانی امام سجاد (ع)
- مفهوم «شکایت» در عرفان اسلامی
- شکایت عارفانه نه از خلق، بلکه از حجاب‌های درون
- شکایت‌ازدید امام
- شکایت ازدید ما انسان ها
- نفس اماره؛ اولین مانع در طریق بندگی
- شناخت ماهیت نفس و آسیب‌های آن
- راه‌های مقابله با نفس در کلام امام
- شیطان وسوسه‌گرِ راه‌های هدایت
- تبیین نقش شیطان در گمراهی انسان
- استعاذه و تسلیم در برابر خداوند
- قساوت قلب؛ حجاب سیاه میان عبد
- معنای عرفانی «قلب سخت»
- روشهای قلب تلطیف و احیای دل
- زبانِ شکایت، زبانِ عشق
- بیان ادبی و لطافت معنوی مناجات
- لحن تواضع، خضوع و عشق در گفت وگو
آینه‌ای برای سالک امروز
- کاربردهای تربیتی و اخلاقی
- جایگاه این مناجات در برنامه تهذیب نفس و سیر سلوک
