رساله‌ای مختصر و فشرده‎ در باب مبدأ و معاد است
که در حقیقت شرح حال انسان در دو عالم دنیا و آخرت است که در برخی مواضع به اختصار درباره آغاز،‌ یعنی خداوند نیز سخنانی بیان شده است. از این‌رو گفته شده این رساله، اثری درباره معرفت نفس شمرده می‌شود.این رساله اثر خواجه نصیرالدین طوسی می باشد.

این کتاب دارای ۲۰ فصل به ترتیب ذیل است:

• درباره صفت آخرت و ذکر سالکانش،
• اشاره به مبدأ و معاد،
• دو جهان و مراتب مردم در آن دو،
• مکان و زمان (آخرت)،
• حشر خلایق،
• احوال اصناف خلق در آن جهان و ذکر بهشت و دوزخ،
• اشاره به صراط،
• نامه اعمال،
• اشاره به حساب و طبقات اهل حساب،
• وزن اعمال و ذکر میزان،
• اشاره به طی (نوردیدن) آسمان‌ها،
• نفخ صور،
• حالات روز قیامت،
• درهای بهشت و دوزخ،
• زبانیه دوزخ،
• جوی‌های بهشت،
• خازن بهشت و دوزخ،
• درخت طوبی و زقوم،
• حورالعین،
• ثواب و عقاب و عدل