سرّ‌الصلاة، کتابی عرفانی در بیان سرّ نماز از امام‌خمینی؛ فارسی. امام‌خمینی، سرّ الصلاة، را با استناد به آیات و روایات واردشده درباره اسرار نماز تألیف کرده و انگیزه خود را شرح برخی مقامات روحی اولیای خدا در این سلوک روحانی و معراج ایمانی خوانده و بر آن است، بخشی از اسرار قلبی نماز را بیان کند. این کتاب شامل مقدمه در شش فصل، دو مقاله و نیز خاتمه است. مقاله اول در ده فصل به مقدمات نماز اختصاص یافته‌است و مقاله دوم دربردارنده دوازده فصل درباره مقارنات و مناسبات نماز است. در نام‌گذاری این کتاب، بر اساس نسخه دست‌نوشته امام‌خمینی عنوان معراج السالکین و صلاة العارفین به‌چشم می‌خورد و در کتاب آداب الصلاة از این کتاب به عنوان رساله‌ای یاد می‌شود که مقداری از اسرار صلاة در آن گنجانده شده‌است. کتاب سرّ الصلاة پیش از سال ۱۳۶۰ با عنوان اسرار نماز یا معراج السالکین و صلاة العارفین، چاپ و منتشر شده‌است

• مقاله اول در ده فصل به مقدمات نماز اختصاص یافته‌است.

 

•  فصل اول، سرّ طهارت و مراتب آن را برمی‌شمارد
• فصل دوم دربارهٔ اسرار تطهیر با آب و خاک است و در آن با استناد به آیات و روایات، از «وضو»، به تطهیر به آب پیش از تنزّل و شست‌وشوی دست و صورت از ماسوی‌الله، و از «تیمم»، به تطهیر به آب پس از تنزّل و رؤیت حق در آینه اشیا تعبیر شده‌است. 

 

• فصل سوم و چهارم، به شرح مفاهیم برخی روایات عرفانی دربارهٔ وضو و غسل پرداخته شده‌است.
• در فصل پنجم با عنوان ستر عورت، مراتب ستر، اعم از ستر زشتی‌های نفس، ستر مقابح قلب و مانند آن و همچنین مقام غفّاریت و ستّاریت حق‌تعالی و نیز کلام امام‌صادق(ع) دربارهٔ ستر ظاهر و باطن بیان شده‌است. خداوند زشتی‌های اعمال انسان را با پرده ملکوت مستور کرده‌است و اگر این پرده ستّاریت بر اعمال انسان نبود، صورت‌های غیبی آنها در همین دنیا ظاهر می‌شد و خذلان و خواری انسان هویدا می‌گشت. سپس ایشان با برداشتی اخلاقی از ستّاریت حق‌تعالی، سالک را به ستر عیوب بندگان نصیحت می‌کند و او را به عواقب پرده‌برداری از عیوب بندگان خدا انذار می‌دهد.
• فصل ششم در بیان مراتب ازاله نجاست از بدن و تخلیه باطن از رجس و پلیدی‌ها و پاک‌کردن آن از قاذورات معنویه است. امام‌خمینی طهارت را یکی از دو رکن معراج قرب الهی معرفی می‌کند و انذار می‌دهد تا زمانی که انسان از انیّت و انانیت هجرت نکند، از تصرف شیطان خارج نشده و به خلعت دوستی با خدا مخلّع نگشته‌است.
• فصل هفتم به بیان اسرار مکان نمازگزار اختصاص یافته‌است و امام‌خمینی مکان نمازگزار را از نگاه اهل معرفت، همه عالم و نمازگزار را تمام موجودات می‌داند؛ ولی از نگاه اهل ولایت در تجلی اسمائی، جمیع تعینات اسمائی معبد حق است و ذات مقدس حق، مصلّی است. در قوس نزول، حق، عابد و معبود است؛ ولی در قوس صعود، مظاهر، عابد است و حق معبود است. ایشان سپس با ذکر حدیثی از امام‌صادق (ع) و تفسیر عرفانی آن، عالم وجود را برای اهل معرفت، مانند مسجد، مکانی مقدس می‌داند که باید با طهارت و صفای باطن در آن پای نهند و با تصفیه دل، لذت مناجات با خالق لایزال را دریابند.
• در فصل هشتم، سرّ اباحه مکان نمازگزار خروج از تصرف شیطان و نفس، بلکه خروج از تصرف مطلق در ذات، اسما و صفات دانسته شده و با استناد به آیات سوره‌های فتح، صف و نصر به فتوح سه‌گانه (فتح قریب، فتح مبین، فتح مطلق) اشاره شده‌است.
•  فصل نهم، به اسرار وقت پرداخته و هر یک از اوقات نمازهای روزانه و نماز شب را با تکیه بر آیات و روایات بر مرتبه‌ای از قوس نزول و صعود منطبق کرده‌است که از زوال شمسِ حقیقت از استوای رحمان آغاز می‌شود و تا طلوع آفتاب حقیقت از افق روز قیامت که زمان انقطاع تکلیف است، ادامه دارد
•  فصل دهم، امام‌خمینی سرّ کعبه را اسم اعظم می‌داند و سرّ استقبال به کعبه را فانی‌کردن جهات متشتته در وحدت تامه و کمال آن شهود وجهه غیبیّه أحدیّه می‌شمرد. ایشان تصریح می‌کند که عارف بالله، حق را در همه مکان‌ها مشاهده می‌کند و همه را کعبه آمال و وجهه جمال محبوب می‌بیند.

 

• مقاله دوم دربردارنده دوازده فصل دربارهٔ مقارنات و مناسبات نماز است 

 

• فصل اول دربارهٔ اسرار اذان و اقامه و بیان معانی اذکار آنها نزد اهل معرفت است. 
•  فصل دوم، بی‌میلی به افراط و تفریط به عنوان سرّ قیام معرفی شده و نزد اهل سلوک از آن به استقامت در مقام انسانیت به عنوان طریقه ابراهیم(ع) و پیامبر خاتم(ص) تعبیر شده‌است.
• فصل سوم، امام‌خمینی به شرح و بیان اهمیت خلوص نیت و بیان مراتب آن پرداخته، سپس به اهمیت نیت اشاره کرده، که یکی از مهم‌ترین وظایف قلبی است و صورت کمالی عبادت به آن بستگی دارد؛ البته خلوص مطلق از بالاترین درجات اولیای کمّل است و زمانی حاصل می‌شود که هیچ چیز به‌جز خدا در آن نباشد.
• فصل چهارم به بیان مراحل تکبیرات هفت‌گانه، شرایط، آداب و اسرار تکبیر اختصاص یافته‌است که با هر یک از آنها حجابی خرق می‌شود تا اینکه سالک پس از تکبیر هفتم، از غیر حق رو می‌گرداند و به حرم کبریایی حق‌تعالی وارد می‌شود
• .فصل پنجم تا هفتم، به بیان اسرار و مراتب قرائت، سرّ استعاذه، حقیقت و مقامات آن و طیِ مراحلِ سالک با ورود به فاتحةالکتاب و قرائت آیات آن اختصاص یافته‌است.
•  فصل هشتم، تفسیری اجمالی از سوره حمد و توحید ارائه شده‌است 
• فصل‌های نهم تا دوازدهم، اسرار دیگر اجزای نماز، مانند حقیقت رکوع و سِرّ سَربرداشتن از آن، سِرّ سجود که آخرین مرتبه توحید است و همچنین سِرّ تشهد و سلام بیان شده و سرّ تسلیم در پایان نماز به رجوع نمازگزار از وحدت به کثرت و از حق به خلق و از محو به صحو و از فنا به بقای پس از فنا تعبیر شده‌است، بدین‌معنا که نمازگزار همراهان خود را می‌بیند و در جمع آنها حضور می‌یابد و ادب ظاهری سلام را به‌جا می‌آورد و با سلام‌دادن پایانی نماز، سفر چهارم از اسفار چهارگانه سالک خاتمه می‌یابد.
• خاتمه کتاب به اسرار تکبیرهای پایانی نماز اختصاص یافته‌است که تجلّیات از باطن به ظاهر معرفی شده‌اند؛ همان‌گونه که تکبیرهای ابتدایی تجلیات از ظاهر به باطن نامیده شده‌اند