توضیحات
شرح چهل حدیث کتابی اخلاقی، عرفانی و اعتقادی به زبان فارسی که امام خمینی نگارش آن را در سال ۱۳۱۷ش به پایان رساند. در این اثر بسیاری از مسائل اخلاقی مانند اخلاص، ریا، توکل، حسادت، عجب، توبه، خوف و رجا و صبر، برخی از مسائل اعتقادی مانند جبر و اختیار و معاد و برخی از مسائل عرفانی مانند لقاء الله بر اساس ۴۰ حدیث از احادیث کافی مطرح و شرح شدهاست.
«نکته این دوره تا حدیث بیست و سوم توسط استاد تدریس شده است.»
سرفصل
«نکته این دوره تا حدیث بیست و سوم توسط استاد تدریس شده است.»
این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و چهل باب و یک خاتمه و دعا و ختام است. مؤلف
در ابتدای باب اول طرق روایی خود را با اتصال سلسله سند بیان میکند و در سایر ابواب با سند متصل، اسانید روایات را ذکر میکند، سپس متون احادیث را ذکر مینماید، پس از آن به ترجمه ی حدیث میپردازد و بعد از آن به شرح حدیث میپردازد، آنگاه مطالب مناسب با حدیث را تحت فصولی بیان میکند.
۱. حدیث اول: در جهاد نفس .
۲. حدیث دوم: در ریا و شرح آن.
۳. حدیث سوم: در عجب و شرح و تعریف آن.
۴. حدیث چهارم: در باب کبر و معنی آن است.
۵. حدیث پنجم: در باب حسد و تعریف آن.
۶. حدیث ششم: در باب حب دنیا و شرح آن.
۷. حدیث هفتم: در باب غضب و شرح آن.
۸. حدیث هشتم: در باب عصبیت و نخوت و شرح آن.
۹. حدیث نهم: در باب نفاق و شرح آن.
۱۰. حدیث دهم: در باب هوای نفس و طول امل و شرح آن.
۱۱. حدیث یازدهم: در باب فطرت و شرح آن.
۱۲. حدیث دوازدهم: در باب تفکر و شرح آن و معانی قلب .
۱۳. حدیث سیزدهم: در باب توکل و شرح آن.
۱۴. حدیث چهاردهم: در باب خوف و رجاء و شرح آنها.
۱۵. حدیث پانزدهم: در باب امتحان و آزمایش مؤمنین و شرح آن.
۱۶. حدیث شانزدهم: در باب صبر و شرح آن.
۱۷. حدیث هفدهم: در باب توبه و شرح آن و بیان حقیقت توبه.
۱۸. حدیث هجدهم: در باب ذکر خدا و شرح آن و احاطه ی قیومی حق تعالی.
۱۹. حدیث نوزدهم: در باب غیبت و شرح آن.
۲۰. حدیث بیستم: در باب اخلاص و شرح آن.
۲۱. حدیث بیست و یکم: در باب شکر و شرح آن.
۲۲. حدیث بیست و دوم: در باب کراهت از مرگ و شرح آن.
۲۳. حدیث بیست و سوم: در باب اصناف طالبان علم و شرح آن.
۲۴. حدیث بیست و چهارم: در باب اقسام علم و شرح آن.
۲۵. حدیث بیست و پنجم: در باب وسواس و شرح آن.
۲۶. حدیث بیست و ششم: در باب فضیلت علم.
۲۷. حدیث بیست و هفتم: در باب عبادت و حضور قلب و شرح آنها.
۲۸. حدیث بیست و هشتم: در باب لقاء الله و شرح آن.
۲۹.حدیث بیست و نهم: در باب وصیت حضرت رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم به امیرالمؤمنین علیهالسّلام و شرح آن.
۳۰. حدیث سیام: در باب اقسام قلوب و شرح آن.
۳۱. حدیث سی و یکم: در باب عدم شناخت حقیقی خداوند و حضرت رسول صلیاللهعلیهوآلهوسلّم و ائمه علیهمالسّلام و مؤمنین و شرح آنها.
۳۲. حدیث سی و دوم: در باب یقین، حرص و رضا و شرح آنها.
۳۳. حدیث سی و سوم: در باب ولایت شرط قبولی اعمال و شرح آن.
۳۴. حدیث سی و چهارم: در باب حال مؤمن نزد خدای متعال و شرح آن.
۳۵. حدیث سی و پنجم: در باب معرفت حق تعالی و اسماء او.
۳۶. حدیث سی و ششم: در باب معرفت حق تعالی و صفات او و شرح آن.
۳۷. حدیث سی و هفتم: در باب طریق معرفت حق تعالی و اولی الامر و شرح آن.
۳۸. حدیث سی و هشتم: در این که خداوند آدم را به صورت خود آفرید و شرح آن.
۳۹. حدیث سی و نهم: در باب خیر و شر و شرح آن.
۴۰. حدیث چهلم: در باب حقیقت توحید و شرح آن. خاتمه: در بیان ترغیب به معارف الهی در قرآن و سنت .
این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و چهل باب و یک خاتمه و دعا و ختام است. مؤلف
در ابتدای باب اول طرق روایی خود را با اتصال سلسله سند بیان میکند و در سایر ابواب با سند متصل، اسانید روایات را ذکر میکند، سپس متون احادیث را ذکر مینماید، پس از آن به ترجمه ی حدیث میپردازد و بعد از آن به شرح حدیث میپردازد، آنگاه مطالب مناسب با حدیث را تحت فصولی بیان میکند.
۱. حدیث اول: در جهاد نفس .
۲. حدیث دوم: در ریا و شرح آن.
۳. حدیث سوم: در عجب و شرح و تعریف آن.
۴. حدیث چهارم: در باب کبر و معنی آن است.
۵. حدیث پنجم: در باب حسد و تعریف آن.
۶. حدیث ششم: در باب حب دنیا و شرح آن.
۷. حدیث هفتم: در باب غضب و شرح آن.
۸. حدیث هشتم: در باب عصبیت و نخوت و شرح آن.
۹. حدیث نهم: در باب نفاق و شرح آن.
۱۰. حدیث دهم: در باب هوای نفس و طول امل و شرح آن.
۱۱. حدیث یازدهم: در باب فطرت و شرح آن.
۱۲. حدیث دوازدهم: در باب تفکر و شرح آن و معانی قلب .
۱۳. حدیث سیزدهم: در باب توکل و شرح آن.
۱۴. حدیث چهاردهم: در باب خوف و رجاء و شرح آنها.
۱۵. حدیث پانزدهم: در باب امتحان و آزمایش مؤمنین و شرح آن.
۱۶. حدیث شانزدهم: در باب صبر و شرح آن.
۱۷. حدیث هفدهم: در باب توبه و شرح آن و بیان حقیقت توبه.
۱۸. حدیث هجدهم: در باب ذکر خدا و شرح آن و احاطه ی قیومی حق تعالی.
۱۹. حدیث نوزدهم: در باب غیبت و شرح آن.
۲۰. حدیث بیستم: در باب اخلاص و شرح آن.
۲۱. حدیث بیست و یکم: در باب شکر و شرح آن.
۲۲. حدیث بیست و دوم: در باب کراهت از مرگ و شرح آن.
۲۳. حدیث بیست و سوم: در باب اصناف طالبان علم و شرح آن.
۲۴. حدیث بیست و چهارم: در باب اقسام علم و شرح آن.
۲۵. حدیث بیست و پنجم: در باب وسواس و شرح آن.
۲۶. حدیث بیست و ششم: در باب فضیلت علم.
۲۷. حدیث بیست و هفتم: در باب عبادت و حضور قلب و شرح آنها.
۲۸. حدیث بیست و هشتم: در باب لقاء الله و شرح آن.
۲۹.حدیث بیست و نهم: در باب وصیت حضرت رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم به امیرالمؤمنین علیهالسّلام و شرح آن.
۳۰. حدیث سیام: در باب اقسام قلوب و شرح آن.
۳۱. حدیث سی و یکم: در باب عدم شناخت حقیقی خداوند و حضرت رسول صلیاللهعلیهوآلهوسلّم و ائمه علیهمالسّلام و مؤمنین و شرح آنها.
۳۲. حدیث سی و دوم: در باب یقین، حرص و رضا و شرح آنها.
۳۳. حدیث سی و سوم: در باب ولایت شرط قبولی اعمال و شرح آن.
۳۴. حدیث سی و چهارم: در باب حال مؤمن نزد خدای متعال و شرح آن.
۳۵. حدیث سی و پنجم: در باب معرفت حق تعالی و اسماء او.
۳۶. حدیث سی و ششم: در باب معرفت حق تعالی و صفات او و شرح آن.
۳۷. حدیث سی و هفتم: در باب طریق معرفت حق تعالی و اولی الامر و شرح آن.
۳۸. حدیث سی و هشتم: در این که خداوند آدم را به صورت خود آفرید و شرح آن.
۳۹. حدیث سی و نهم: در باب خیر و شر و شرح آن.
۴۰. حدیث چهلم: در باب حقیقت توحید و شرح آن. خاتمه: در بیان ترغیب به معارف الهی در قرآن و سنت .