علامه حسن زاده آملی(جواب ارسطو به سوفسطی در موضوع وحدت صنع)

تاریخ انتشار: 1399/05/22     
علامه حسن زاده آملی(جواب ارسطو به سوفسطی در موضوع وحدت صنع)

روهى از پيشينيان منكر قصد و تدبير شدند در مخلوقات , و پنداشتند هر چيز به عرض و اتفاق پديد آمده است , و از حجتها كه آورده اند اين آفات و آسيبهاست كه بر خلاف متعارف و عادت پديد مى آيد مانند انسان ناقص الخلقه ,.....

\r

روهى از پيشينيان منكر قصد و تدبير شدند در مخلوقات , و پنداشتند هر چيز به عرض و اتفاق پديد آمده است , و از حجتها كه آورده اند اين آفات و آسيبهاست كه بر خلاف متعارف و عادت پديد مى آيد مانند انسان ناقص الخلقه , يا آن كه انگشتى افزون دارد , يا خلقى زشت و سهمگين بر خلاف معتاد , و دليل آن شمردند كه هستى اشياء بعمد و اندازه نيست بلكه بالعرض است هر چه پيش آيد .

\r \r

و ارسطا طاليس آنها را رد كرد و گويد آن كه بالعرض است يكبار است كه از دست طبيعت بيرون شده براى عوارضى كه طبيعت را عارض مى گردد و آن را از راه خود باز مى دارد و به منزلت امور طبيعى نيست كه بر يك روش باشد , و تو اى مفضل انواع حيوان را ديده اى كه بيشتر بر اين مثال اند و صورت واحد دارند . و , انسان با دو دست و دو پا و پنج انگشت متولد مى شود مانند قاطبه ديگران و آن كه بر خلاف اين باشد براى آفتى است در رحم يا در ماده كه چنين از آن تكون يافته چنانكه در صناعات اتفاق مى افتد , قصد صنعتگر آن است كه درست بسازد اما در وسايل و آلات كار او نقصى پيش مى آيد , و مانند اين در اولاد حيوان نيز اتفاق افتد براى اسبابى كه گفتيم و فرزند ناقص يا زايد و خارج از قاعده معتاد مى آورند اما بيشتر صحيح و بى آفت اند , همچنانكه در اعمال صنعتگران , اين گونه اتفاق دليل آن نيست كه اين صنع صنعتگر نداشت و بى صاحب و مهمل بود , همچنين عوارض افعال طبيعيه موجب آن نيست كه همه را بالعرض و اتفاق گوييم . اين بود بيان طريق وحدت صنع در اثبات صانع يكتا كه از معلم اول ارسطا طاليس در حديث مذكوره آمده است , و در حكايت آن به نقل عبارت جناب استاد علامه شعرانى شرف الله نفسه تبرك جسته ايم . حال گوييم :

\r \r

اگر مثلا سيلى گران از فراز كوهى سرازير شده است و درخت تنومندى را ريشه كن كرده است كه در مسير سيل ناگهان به خرسنگى گير كرده است و به صورت پلى در آمده است , اين عرض و اتفاقى است كه يكبارگى است نه اينكه هميشگى بوده باشد , اما وحدت صنع و تقدير و تدبير نظام احسن عالم و آدم هميشگى است .

\r \r

نظر بلند ارسطو به امضاى امام صادق عليه السلام در حديث بالا چنين است : اتفاقى و عرضى يكبارگى است , صنع نظام هستى هميشگى است و , صنع هميشگى را صانعى مقدر و مدبر بايد , پس وحدت صنع نظام هستى را صانعى مقدر و مدبر بايد و اين خود برهان صريح قياس منطقى است كه گراميترين بخش دانش ترازوست .
\r
\r منبع : قرآن و عرفان و برهان از هم جدایی ندارند

\r

برچسب‌ها: علامه حسن زاده, علامه, عرفان, علما, بزرگان, سیروسلوک،عرفان عملی, فلسفه, هندسه, نجوم, شعر, علوم, علم, عرفان اسلامی, شیخ عارف؛ واصل به مقام قرب, الله, فانی به الله, باقی بلله, فقیه, فقیه صمدی, عارف مکاشف, مکاشفه, حساب, محقق, متحقق, اسرار, اشعار, تفسیر انفسی, حسن زاده, آملی, ریاضیات, جبر, کمال, انسان, انسان کامل, عرش, عرفانی, عرفا, زندگینامه, اثر, آثار, شعر عرفانی, قم, تهران, بزرگان, مشاهیر, جملات, جملات ناب, نکات ناب, اساتید, فنون, معارف, تدریس, واصل, عارف واصل, فصوص, علامه طباطبایی, ابن سینا, پندهای حکیمانه, دستور اخلاقی, توصیه های سیرسلوکی, دستو رالعملهای عرفانی، کتاب عرفانی، عرفان عملی ، ابن عربی ، سهروردی ، سبک زندگی، سبک زندگی قرآنی ، سبک زندگی ایرانی، فلسفه غرب، علامه، حضرت علامه، ابوالفضائل، موسسه ‌، موسسه آوای توحید، آوای توحید، موسسه علمی تربیتی آوای توحید، مدرسه معرفتی،ملاصدرا، متعالیه، سبزواری ، ملاهادی، شعرانی، قمشه ای ، رهبری، امام خمینی، عرفان نظری، صدرالدین قونوی، استاد ضیایی، استاد صمدی، استاد حسینی ، استاد حسن رمضانی، استاد یزدان پناه، استاد حسین علیپور ، استاد خسروپناه، علامه طباطبایی، الهی طباطبایی، آموزش مجازی، علوم انسانی، علوم اسلامی توحید ، انسان کامل، حوزه علمیه قم، حرم مطهر، حرم ، عرفا، صوفیه، عارفان صدراسلام، خانقاه، خواجه نصیرالدین طوسی، وحدت وجود، حرکت جوهری ، فیلسوف، فلسفه اسلامی، مصباح الانس
اشتراک گذاری:
نظرات

اطــلاعــات تــمــــاس:

دفـتـر و ساختـمان آموزشـی: قم، خیابان معلم ، بلوار جعفر طیار ، نبش کوچه چهارم 

کدپستی: 3715696797

 

آموزش حضوری و مجازی (ساعت13 تا 18):
09906265794

ارتباطات و روابــط عمــومــی: 09906265794