بسط و قبض دریا
بسط و قبض دریا
در اين بيت ، قبض و بسط وجود لا يتناهى حق را به قبض و بسط دل تمثيل فرموده است .
همانگونه كه در قبض و بسط حقيقت وجود در قوس نزول ، عالم ماده و طبيعت ساحل آن است در قبض و بسط دل نيز ساحلى و نمودى است كه ساحل آن را حركت نبض تشكيل مى دهد.
اگر بدن معتدل باشد نبض آن در هر دقيقه حدود شصت بار قبض و بسط دارد. قلب معنوى كه نفس ناطقه است نيز در قبض و بسط است كه ضربان قلب مادى و حركت نبض ، از آن حكايت مى كند لذا در بيت بعدى فرمود:
لجه قلب و وسط دريا را گويند و ک/رانه ساحل را، آنچه كه از كرانه تا كرانه و كلمات وجودى آن مى بينى همه آيات و مظاهر وجودى حق اند كه تجلى كرده است .
و لقد علمتم النشاءة الاولى فلو لا تذكرون (واقعه ).
منبع:جلد دوم شرح دفتر دل علامه حسن زاده آملی-شارح استاد صمدی آملی