انسان در عرفان عملى به جايى مى رسد كه چشم برزخيش باز مى شود، يعنى انسان ها را مطابق سريره و ملكات آنها مشاهده مى كند،...
\r
س:چه پيامى براى نسل جوان داريد؟
.....
سوال از استاد:اگر با همين تجربه فعلى به سنين جوانى بر گرديد، چه مى كنيد؟
........
مرحوم الهى قمشه اى هيچ گونه علاقه اى به مقامات و مناصب دنيوى نداشت .....
((يك بنده خدايى بود، كه خدا رحمتش كند قرائت قرآنش خوب بود و يك روز در صحرا زمين شخم مى زد آن زمان هنوز آگاهى نداشتم و در قرآن مى ديدم .....
علامه حسن زاده آملی :من مشاهداتی،مکاشفاتی،حالاتی،خاطراتی از جناب حاج سید محمدحسن الهی(طباطبایی) دارم، و خودم حقایقی را از ایشان مشاهده کردم و
هیچگاه هیچ رشتهای را نمیتوانیم بگوییم که در اسلام از یونان سرچشمه گرفته است. اسلام مستغنی است. البته آنها زحمت کشیده اند، زحمات آنها را نادیده نمیگیریم، ولیکن معارف اسلامی کجا و تراث علمی که از آنها به یادگار مانده کجا؟ تفاوت بسیار است......
در كتاب شريف كافى ، زراره از امام باقر (عليه السلام ) يا امام صادق (عليه السلام ) نقل مى كند: ......
تـوبه بر سه قسم باشد: يكى توبه بندگان كه آن توبه از ترك طـاعـت و فـعـل قـبـيح است؛ و ديگر توبه خاص اهل ورع كه توبه از ترك مندوب است؛ و سـه ديـگـر توبه اخص من الخاص كه توبه است از التفات به غير خدا. و اين توبه، مـخصوص اهل ولايت باشد كه غالبا در مرتبه حضورند،.....
پـس تـوبـه -بـراى دفـع ضـرر- و نـيـز پـشـيـمـانـى بـر انـجـام هـر فـعـل قـبـيـح يـا اخلال به واجب، لازم و واجب است، و از آنچه گفته شد -چنانكه پيداست- وجوب فورى بودن توبه نيز استفاده مى گردد.
ايـن كـه گـفـتـيـم: و نـيـز پـشـيـمـانـى بـر انـجـام هـر فـعـل قـبـيـح بـراى آن اسـت كـه گـنـاهـان صـغـيـره را نـيـز شـامـل شـود؛ زيـرا چـه بـسـا شـخـصـى مـعـتـرض بـگـويـد: اسـتـدلال شـمـا كـه در آن بـيـان گـشـت كـه توبه براى دفع ضرر، لازم است، ممكن است شامل گناهان صغيره نشود......
آقاى الهى قمشه اى استاد ما كه حقّا خودش را خوب ادب كرده بود، بد دهن نبود، گاهى از اين عارف نماها و درويش مسلكها ناراحت كه مى شد، مى گفت : اين ((خواهر نامردها! اين موپرستها و بوقعلى شاها و... )) كار را خراب كرده اند!....
علامه عارف:
قرآن به نظم طبيعى و سياق عادى عربى مبين بدون اعمال اصطلاحات صناعى با اعلام تحدى به حدى و به نحوىنازل شده است تا هيچ كس در كنار اين سفره الهى بى طعمه نماند.....
انسان كامل بايد در قرآن و انسان تعقل كند، قرآن را سفره پرنعمت رحمت رحيميه الهى و وقف خاص انسان يابد، هم آن را بى پايان يابد كه كتاب الله است ......
يكى از اسماء قرآن ذكر است ، ذكر همان قرآن است.....
روزى درب منزل را زدند، در را باز كردم ، ديدم جوانى است ، گفت حاج آقا دستور العملى بفرماييد:
پس قرآن را گوش دل جناب خاتم از راه دور بصورت حروف مقطعه مى شنيد و سپس همان حروف مقطعه مى آمد در مقام تنزيل و به صورت سوره اى تمثل مى يافت و گويا آن متن شرح مى شد....
چو عجز از حمل اين قول ثقيل است الف الله و لامش جبرئيل است
محمد را بود ميمش اشارت الف و لام و ميم اندر عبارت
...
یک قطره نطفه به مقامی میرسد که قرآن در وی تنزل می یابد....
تو اى خواننده گرامى بايد توجه كنى كه قطعا سخن درست محكم و استوارى كه به دلائل قطعى از عقلى و نقلى مسلم و روشن شده اين عقيده است كه هر آن چه از قرآن كريم در دسترس مردم هست تمامش چيزهائى است كه خداوند بلند مرتبه بر پيامبرش آخرين برانگيختگان ، حضرت محمد بن عبدالله (ص ) فرو فرستاده ، و هيچگونه كم و زيادى در آن نشده و دليل اين عقيده اين است كه :
1- هر آن چه از پيامبر گرامى (ص ) رسيده از اخبار متواتره در فضائل سوره ها بنامهايشان بلكه در فضيلت پاره اى از آيات قرآن ، در نهادن هر آيه اى را در جايگاه ويژه اى به فرمان امين وحى جبرئيل بوده است .
.....